Bosch tekeli, yıl sonuna kadar 13 bin işçiyi işten atmayı planlıyor. İşten atmalarla ilgili Bosch Wernau fabrikası temsilcisiyle yaptığımız röportajı yayınlıyoruz.

Bu planlardan en çok etkilenecek bölgeler arasında Abstatt (Heilbronn), Leonberg, Renningen (Böblingen), Schwieberdingen (Ludwigsburg) ve Schwäbisch Gmünd (Ostalbkreis) bulunuyor. Sadece Schwäbisch Gmünd’de 2000 işçi işten çıkarılacak.

Ödünler saldırıları boyutlandırdı

2024 yılının sonunda, çalışma saatlerinin azaltılması kararından Abstatt, Holzkirchen, Stuttgart-Feuerbach, Scwieberdingen, Hildesheim, Leonberg, Renningen, Schwäbisch Gmünd ve Gerlingen-Schillerhohe’de çalışan 10 bin kişi etkilenmişti. Bu kararla birlikte, haftada 38-40 saat mesai yapan işçilerin maaşları da düşmüştü. Verilen ödünler hiçbir ise yaramadığı gibi, tam tersine daha boyutlu saldırılara yol açtı.

Bosch, geçen yıl da otomobil tedarik alanında 4 bin 500’ü Almanya’da olmak üzere, 11 bin 600 kişiyi işten çıkarmıştı. Leinfelden fabrikasında 1955 yılından beri darbeli matkap üretiliyor. Bu fabrikayı, 2026’nin sonuna kadar işçi ücretlerinin daha düşük olduğu Macaristan’a taşımak istiyorlar.

Geçtiğimiz yıl Mart ayında Gerlingen’de yapılan mitinge 25 binden fazla işçi katılmıştı. Önümüzdeki süreçte, hem Bosch hem de VW vb. otomobil fabrikalarında eylem eksik olmayacak.

Bosch otomobil sektörünün en büyük tedarikçisi. Yani, bir otomobil içerisindeki parçaların en büyük tedarikçisi. Elektronik ve mühendislik şirketi olan Bosch, 15 Kasım 1886 tarihinde Almanya’nın Stuttgart kentinde kuruldu. Dünya genelinde 418 bin işçi (31 Aralık 2024 itibarıyla), Almanya’da ise 129 bin 800 işçi çalıştırıyor.

Bosch, 2024 yılında 90,3 milyar Euro’luk satış gerçekleştirdi. Faaliyetleri dört alanı kapsıyor: Mobilite, Sanayi Teknolojileri, Dayanıklı Tüketim Malları ve Enerji ve Bina Teknolojisi. Mobilite, daha çok otomasyon, sensör teknolojisi, dijitalleşme, yazılım, otonom sürüş vb. unsurlarda yoğunlaşıyor.

Sırada Ford var

Dünya genelindeki ekonomik kriz, Almanya’da özellikle otomotiv sanayini ve tedarikçileri vurdu. Başta Volkswagen olmak üzere otomobil sektöründe, araç satışlarındaki azalma ve elektrikli otomobil pazarındaki payın düşüklüğü nedeniyle, kar oranlarındaki düşmeyi işçi kıyımı yaparak kapatmaya çalışıyorlar. Yani krizin faturasını işçilere çıkarıyorlar.

2024 sonlarında da ABD merkezli otomobil üreticisi Ford da 2 bin 900’ü Almanya’da, 800’ü İngiltere’de olmak üzere Avrupa’da 2027 sonuna kadar yaklaşık 4 bin kişinin işten çıkarılacağını duyurmuştu. Almanya’daki işten çıkarmaların önemli bölümünün, aralarında çok sayıda Türkiye kökenli işçinin de bulunduğu, 12 bin kişinin görev yaptığı Köln’deki tesislerde olması bekleniyor.

Bosch Wernau fabrikası temsilcisiyle büyük işçi kıyımı üzerine konuştuk:

1.İşçiler neden işten çıkarılıyor?
Her zaman daha fazla kar peşinde koşmalarından. Genel olarak sunulan gerekçelerin başında otomotiv sektöründeki talep düşüklüğü gelmekte. Avrupa genelinde araç satışlarının ve siparişlerinin beklendiği gibi olmadığı açıklanmakta. İşgücü maliyeti, enerji maliyeti, tedarikçi firmaların maliyetleri yükseldikçe kar marjının azalması tasarruf hedeflerini beraberinde getiriyor. Açıkladıkları 2,5 milyar € tasarruf hedefini her zamanki gibi kısa süreli yollar ile işçilerden çıkarmanın peşinde merkezi yönetim. Üretim teknolojilerini dönüştürmek, yeni pazar bulmak ve verimlilik arttırıcı yatırımlar yapmak yerine en kolay seçenek olarak işçileri çıkarmak görünmekte.

2. Hangi fabrikalarda ve hangi bölümlerden kaç işçi işten çıkarılacak?

Almanya’daki fabrikalarda toplam 13.000 işçi çıkarılacak. En çok etkilenen bölüm ise otomobil tedarik bölümü olurken örneğin Reutlingen’de ise elektronik kontrol ünitesinde 1100 işçi çıkarılacak. Stuttgart (Feuerbach), Schwieberdingen, Reutlingen, Waiblingen, Bühl ve Homburg şehirlerindeki tesisler etkilenecek yerlerin başında gözüküyor.

3. Sendikanın tutumu nedir?
Bosch içerisindeki bu tutumu sendika sert eleştirilerle karşılarken bu sürecin tarihsel düzeyde olduğunu vurguluyor. Güvenilirlik ve sorumluluk gibi değerlerin ayrıca ayaklar altına alındığı bu dönemde IG Metall’in başkanı Christiane Benner Bosch yönetimini eleştirerek ‘’Robert Bosch mezarında ters dönerdi’’ dedi. Sendika işçilerin bu süreçte özellikle bir araya gelerek tutum almalarını talep ederek, fabrika önlerinde protestoların organize edilmesi ve desteklenmesini bekliyor.

4. İşçilerin ilk ve potansiyel tepkileri ne düzeyde?
Her ne kadar son süreçte belli fabrikalarda üretimin farklı ülkelere taşınması kararları konuşulup eleştirilsede Bosch’un merkezi noktalarında da bu denli bir işten çıkarma planı işçiler üzerinde belirsizlik duygularını bir hayli arttırdı. Özellikle sendikanın iş yeri temsilcileri birçok fabrikadan bu konuda işçilerin gelecek kaygılarını aktarmakta.

5. Bosch’un diğer fabrikalarında ve metal sektöründe dayanışma ne düzeyde?
Örneğin beyaz eşya gibi bölümlerden işçilerin işten çıkarılmalardan daha az etkilendiği düşünülsede önümüzdeki süreçte orayıda kapsaması bekleniyor. Bu yüzden işçiler “Bana dokunmayan yılan bin yaşasın” düşüncesinden bir an önce kurtulmalı ve kitlesel eylemlikler örgütlemelidir. Önümüzdeki süreçte en yüksek verilmesi gerekilen cevaplar arasında “Dayanışma” ve “Direniş” olmalıdır. Sendikanın çağrılarına işçi ve emekçilerin daha güçlü katılımı ile birlikte duyarlı tüm kesimler yanıt olmalı ve fabrikaların önlerinde protestolara katılmalıdır.

6. Fabrikaların Macaristan vb. ülkelere taşınması tehdidine karşı neler yapılabilir?
IG Metall sendikasının bu konuda Bosch merkezi ile görüşmeler gerçekleştirerek geleceğe yönelik uzun vadeli adımlar ile batarya teknolojileri veya yazılım gibi geleceğe dönük ürünlere yönlendirilmesi hedeflenmekte. Daha ve daha fazla kar hedefi ile emeği yok sayanlara karşı sadece Bosch içerisinde veya metal sektöründe değil özellikle gelecek kaygısı taşıyan gençler, kadınlar, işçi ve emekçileri kapsayarak geniş kesimlerin katılımı ile protestolar örgütlenmesi gerekmektedir.

*Fotograf Evrensel Gazetesi’nden Ali Çarman’a aittir.
,