Tayland’da Mayıs ayından beri süren eylemlerin en kapsamlısı, öğrencilerin düzenlediği eyleme en az 10 bin kişi katıldı.
Dünya çapında kaynama noktalarına her gün bir yenisi ekleniyor veya var olanlar daha ileri eylemlere sahne oluyor. Var olan hükümetlere tepki, özgürlük istemi, devlet terörü, ırkçılık, işsizlik, konut hakkı, işten atılma gibi taleplerden herhangi biri görünürdeki hoşnutsuzluğun nedenleri olabiliyor. Kaynama noktalarından birisi de öğrenci gençliğin başını çektiği Mayıs ayında beri süren gösterilerle Tayland. Başbakan Prayut, “Protesto onların hakkı ama sınırı aşıyorlar.” tehdidi üzerine 7 Ağustos’ta protestocuların liderlerinden insan hakları avukatı Arnon Nampha ve öğrenci lideri Panupong Jadnok’un gözaltına alınması bu güne dek yapılan eylemleri bir üst noktaya taşıyan eylemleri tetikledi.
Dün yapılan eylem 2014’teki askeri darbeden bu yana en önemli eylem olarak değerlendiriliyor.
Son iki hafta içerisinde üç eylemcinin gözaltına alınması, gerilimin tırmanmasına yol açtı. Eylemciler kefaletle serbest bırakıldılar. Öğrenciler, monarşinin ve ordunun ülke siyaseti ve toplum üzerinde baskı ve vesayetini protesto etmek talebiyle eylemler düzenliyor.
Pazar günlü eylemde ayrıca Başbakan Prayut Chan-O-Cha’nın istifası, Parlamentonun feshi ve 2017 Anayasasının yeniden yazılması istendi. Sözkonusu Anayasa mevcut durumda, tüm ordu tarafından seçilen 2520 senatöre çok geniş yetkiler tanıyor.
Eylemler nasıl başladı
Lise ve üniversitelerdeki kılıf kıyafet düzenlemelerine karşı Mayıs ayında başlatılan eylemler, zaman içinde siyasal rejimi ve öğrencilerin “Baskıcı” olarak nitelendirdiği uygulamalarını hedef alan geniş çaplı protesto hareketine dönüştü.
Başkent Bangkok’taki Thammasat Üniversitesinde 10 Ağustos’ta toplanan 3 binden fazla öğrenci, Kral’ın yetkilerinin kısıtlanması ve ordunun siyasal sistem üzerindeki vesayetinin sonlandırılmasına yönelik taleplerini 10 maddelik bildiriyle dile getirdi.
Anayasa’nın Kral’a dava açılmasını yasaklayan 6. maddesinin kaldırılması, Ceza Kanunu’nda Kral’ın eleştirilmesini suç sayan maddelerin değiştirilmesi, Kral’ın kişisel varlıklarının kamu varlıklarından ayrılması, kamu bütçesinden tahta ayrılan payın ekonomik şartlara göre düzenlenmesi, kraliyet bütçesine bağışların durdurulması, eğitim sisteminde kraliyetin tek taraflı övülmesine son verilmesi, Kral’ın askeri darbelere destek vermesinin ve siyasal görüşlerini kamuoyuna açık şekilde dile getirmesinin yasaklanması, öğrencilerin talepleri arasında yer aldı.
Öğrenciler bildiride ayrıca parlamentonun ve üyelerini ordunun atadığı Senatonun lağvedilmesini, askeri yönetim tarafından hazırlanan Anayasa’nın değiştirilmesini ve ordu ve monarşi karşıtı görüşleri nedeniyle şüpheli şekilde kaybolan muhaliflerin akıbetinin araştırılmasını talep etti.
Bildiride taleplerin monarşiyi yıkmayı amaçlamadığı, onu demokrasiyle uyumlu hale getirmeyi amaçlayan “İyi niyetli bir öneri olduğu” vurgulandı.
