Tekelci tedarik zincirinin parçası Hint tekstil sanayinin ‘kirli sırları’

Bu ‘sırlar’ dünya tekstil-hazır giyim tekellerinin azami karlarının dayandığı arka plana işaret ediyor

YAŞANACAK DÜNYA– Dünya tekstil-giyim tekellerine üretimde önemli bir tedarikçi konumunda olan Hindistan’ın Tamil Nadu eyaleti, emekçilerin çıplak kölelik koşullarında çalıştırılmasıyla yine gündeme geldi.

“News.trust.org” haber sitesinin aktardığına göre, Hindistan’da Ulusal İnsan Hakları Komisyonu” NHRC, ülkedeki kölelik koşullarına karşı bir kampanya yürütüyor.

Örgüt, sık uygulanan bir “sistem” olarak “borç karşılığı köleliği” gündeme getiren açıklamasında “Tamil Nadu’daki bir dokuma fabrikasında çalışan işçi ailesinin oradan ayrılıp evlerine gittiklerinde fabrikada rehin bıraktıkları 6 yaşındaki Nalini adlı kız çocuğunun elektrik çarpması sonucunda hayatını kaybetmesi, bildiğimiz ‘kirli sır’rı açığa çıkaran bir örnek sadece. Hindistan genelinde milyonlarca işçi bu durumda” diyerek kamuoyuna bu gerçekleri duyurmaya çalıştıklarını belirtti.

Yanlış okumadınız; işçi ailesi fabrikadan -akşam dönmek üzere- sabah evlerine gitmek için ayrıldığında kız çocuklarını fabrikada rehin bırakıyorlar! Çünkü işçiler, evlerinde değil “fabrikanın tesislerinde” kalmaya zorlanıyorlar. Milyonlarca kadın, erkek, genç ve çocuk işçiler sadece Tamil Nadu’da da değil ülkenin bir çok bölgesindeki tekstil ve konfeksiyon fabrikalarında çıplak kölelik ilişkileri içerisinde yaşamaya zorlanıyorlar.

Dünyanın şehirlerinde süslü vitrinli mağazaları olan dev tekstil-hazır giyim tekellerine üretim yapan işletmelerin patronları, emekçileri çıplak köleliğe mahkum etmek için bin bir türlü yola başvuruyorlar.

‘Sır’lardan birisi: Borç karşılığı kölelik

Geçim sıkıntısı çeken emekçilere borç vererek, karşılığında borçlarını faiziyle ödemesi için kölece yaşamaya bağımlı kılmak temel yöntemlerden birisi.

Karunaiyammal ve Balasubramani Bathran adlı çift, 2014’te bir günlüğüne eve gittiklerinde 6 yaşındaki kızı Nalini’yi fabrikada terk etmek zorunda bırakıldılar. Çünkü Bathrans yaklaşık 60.000 Hint rupisi (942 dolar) borcunu ödeyebilmek için 2 yıldır orada çalışıyordu! Ve patronun izniyle fabrikanın tesislerinden -kısa süreli olsa bile- ayrıldıkları vakit geri dönemelerinin garantiye alınması için çocuklarını rehin bırakmak zorundaydılar!

Çıplak kölelik koşullarında kıstırılmış pek çok emekçi benzer koşullarda yaşıyorlar ve genellikle borç alınan tutardan 10 kat daha fazlasını geri ödemek zorunda bırakılıyorlar.

Milyarlarca dolarlık tekstil endüstrisi de dahil olmak üzere Tamil Nadu’daki 11 sanayide yaklaşık 500 bin işçinin bu şekilde borç esaretinde olduğu belirtiliyor.

Diğer bir ‘sır’ Sumangali sistemi: ‘Gelin adayı’ köleler

Daha önce de, yine Tamil Nadu eyaletinde genç ve çocuk yaştaki kızların “çeyiz paralarını çıkartmak için” aileleri tarafından tekstil fabrikalarına ya da dokuma atölyelerine “verildiği” basına yansımıştı.

Bu işletmelerde kızlara 12 saatlik çalışma karşılığında onlara 60 centin altında para veriliyor. Vaat edilen yaklaşık 500 euroluk ikramiye, eğer kızlar 3-4 yıl dişlerini sıkıp çalışmışlarsa, çoğunlukla kızların evlenecekleri kişinin, yani damadın ailesine veriliyor.

Kızların işletme alanını terk etmelerine izin yok ve barakalara tıkılmış olarak yaşıyorlar. Çoğunlukla şiddete ve cinsel tacize maruz kalıyorlar. Çocuklara Yardım Kuruluşu Terre des Hommes, 120 bin genç kızın bu durumda olduğunu tahmin ediyor ve sürekli kaçış girişimleri olduğunu belirtiyor.

Azami karların arka planında yatan işte bu köleliktir!

Dünya tekstil-hazır giyim tekellerinin azami karlarının dayandığı temel -sadece Hindistan’da da değil- Asya’nın pek çok ülkesindeki bu kölelik koşullarında gerçekleştirilen üretimdir!

Zamanında “dünyanın atölyesi” sıfatı yakıştırılmış olan İngiltere, tarihte makinalı tekstil ve dokuma üretimine geçiş yaptığında sırf dokuma tezgahlarında iş yapamasınlar diye yüzbinlerce Hintlinin parmaklarını kesmişti.

O zamanlar, İngiliz emekçilerini ve ailelerini köleleştirip fabrikalara çeken ve onların sefaleti üzerine basarak yükselen emperyalizm günümüzde -o eskiden parmaklarını kestiği- Asyalı emekçileri bu kez dev sanayinin parçaları olarak köleleştiriyor…